Фразеологический словарь иронского диалекта. - Цхинвал:, Полиграфическое производственное объединение РЮО, 2-е дополненное издание. . Составил Дзабиты З. Т., Редактор издания Дзиццойты Ю. А..
САТАНА — Уæларвон Уастырджи æмæ Донбеттыры чызг Дзерассæйы (Сасанайы) чызг. Райгуырд зæппадзы Уырызмæг æмæ Хæмыцы мард мадæй. Уастырджийы зæрдæмæ Дзерассæ афтæ тынг цыд, æмæ удæгасæй йæ къухы куы нæ бафтыд, уæд æм мардæй зæппадзмæ бацыд. «Нымæтын ехсæй… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
УЫРЫЗМÆГ — Нарты хистæр Уæрхæджы фаззон фырт Æхсæртæг æмæ Донбеттыры чызг Дзерассæ рæсугъды (Сасанайы) фырт, Нарты номдзыд хистæр, болатрихи Хæмыцы фаззон. Кадджыты Дзерассæ Æхсар æмæ Æхсæртæджы мæрдтæ Уастырджийæн куы баныгæнын кæны, уæд дзы йæхи бафæсвæд… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ДЗЕРАССÆ-РÆСУГЪД — тж. САСАНА Ахæм номимæ дæр æмбæлы кадджыты – Донбеттыры чызг, Нарты Æхсæртæджы ус, Уырызмæг, Хæмыц, Сатана æмæ Сырдоны мад. Уымæй равзæрдысты дунейы фыццаг куыдз Силæм æмæ Уырызмæджы бæх хъулон Æрфæн зæххон бæхты фыдæл. Уый йæ дыууæ хоимæ фæцалх… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХÆМЫЦ — Нарты хистæр Уæрхæджы фаззон фырт, Æхсæртæг æмæ Донбеттыры чызг Дзерассæ рæсугъды (Сасанайы) фырт, Нарты номдзыд Уырызмæджы фаззон, æндонриу Батрадзы фыд, Быценты сиахс. Болатрихи Хæмыцы тыххæй Нигер афтæ фыссы: «Уырызмæджы кæстæр æфсымæр, кæстæр … Словарь по этнографии и мифологии осетин
МÆЙ — I Луна. кæс СТЪАЛЫТЫ ÆМÆ ÆРВОН ФÆЗЫНДТЫТЫ НÆМТТÆ II Ирон адæмон сфæлдыстады Мæйы тыххæй алыхуызон таурæгътæ ис. Йæ равзæрды тыххæй сæ иу цыбырæй у ахæм. Иу мадæн уыд авд фырты. Иу хатт лæппутæ ацыдысты хос кæрдынмæ. Уыцы афон мадæн райгуырд… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
СЫБÆЛЦ — Нарты Уæрхтæнæджы фырт. Хонгæ дæр æй афтæ кæнынц Уæрхтæнæджы фырт Нæртон Сыбæлц. Йæ мад у болатрихи Хæмыцы чызг. Сыбæлц æхсæвы райгуырд. Уыцы æхсæв Хурæн дæр райгуырд чызг Адæдзæ æмæ йæм райсомæй рудзынгæй æрбакаст. Сыбæлц йæ зæрдæмæ фæцыд. Лæппу … Словарь по этнографии и мифологии осетин
САНАТЫ СЕМ — Адæмон таурæгъмæ гæсгæ, Санаты Сем райгуырд 250 азы размæ Захъагомы Санаты хъæуы. Йæ фыды ном хуынд Бердыхъ, уыди Санахъоты хæрæфырт. Иннæ адæмон таурæгътæм гæсгæ та царди æмæ амарди Уæллаг Хъæнийы, Хохы Санибайы æмæ ма Цымытийы дæр. Цымытийы… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АРВЫЧЫЗГ — Хуыцауы чызг, Арвычызг æй уымæн хонынц, æмæ Хуыцау ис уæларвы. Цард Бæртæлæджы хæдзары. Уым ын Хуыцауы зондæй Нартæй райгуырдис дыууæ фаззоны – Уæрхæг æмæ Уæрхтæнæг. Уæрхæг ын райгуырд фыццаг, æмæ Бæртæлæг зæрватыккæн зæгъы: «Табу Хуыцауæн, Нартæ … Словарь по этнографии и мифологии осетин
БЕДЗЕНÆГ — тж. ДЕДЕНÆГ Нарты кадджыты у æнæзæнæг лæг. Цæры кæмдæр быдыры. Фос æм бирæ уыд, уыдис æм ноджы кæфахсджытæ дæр. Иу бон куы уыди, уæд йæ кæфахсджытæ сæмбæлдысты лагъзыл æмæ йæ доны былмæ раппæрстой, мæнæ цы дзæбæх лагъз у, зæгъгæ. Бедзенæг æлдары… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ÆХСÆРТÆГ — Æртæ Нартæй иуы – æхсарджын æмæ зонынджын мыггаг Æхсæртæггаты фыдæл, нарты хистæр Уæрхæджы фырт, Æхсары халдих фаззон, йæ кæстæр. Æхсар райгуырд фыццаг кæркуасæны, Æхсæртæг та – дыккаг кæркуасæны, Бонвæрноны скастмæ. Уæрхæг йæ лæппуты райгуырды… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
